MEŞVERETCİ NACİ BEY VE GAZETESİ-NACI BEY AND HIS DAILY NEWSPAPER: MEŞVERET

ALİ BİRİNCİ

ÖZ

1881’de Trabzon’da doğan Hasan Naci Yamaç, II. Meşrutiyet’in ilanından hemen sonra Trabzon’da çıkardığı Trabzon’da Meşveret gazetesi nedeniyle Meşveretçi Naci Bey olarak anılan biridir. Trabzon’da Meşveret, II. Meşrutiyet devrinin, İkbâl’den sonra, en uzun ömürlü gazetesi ve İttihat ve Terakki’nin Trabzon’daki sesi oldu. Tabzon’da Meşveret gazetesini, 30 Temmuz 1914 tarihinde Meclis-i Mebusan’a milletvekili olarak seçilmesine kadar sürdüren Naci Bey Meclis’teki İstida Encümeni, Askerî Encümeni, Tedkik-i Hesabat Encümeni ve Divan-ı Muhasebât Encümeni gibi encümenlerde çalıştı. İstanbul’un işgalinden sonra Ankara’ya gelen Naci Beyin İstiklâl Harbi esnasında da cephe ve meclis gerisinde büyük hizmetlerde bulundu. O, Trabzon’un  II. Meşrutiyet devrindeki en dikkate değer ve meçhûl şahsiyetlerinden biridir.

Anahtar Sözcükler: Trabzon, Naci Bey, Trabzon’da Meşveret, II. Meşrutiyet, Meclis-i Mebusan

 ABSTRACT

Hasan Naci Yamaç was born in Trabzon in 1881 and was known as Meşveretçi Naci Bey due to the Trabzon’da Meşveret daily that he published in Trabzon. Trabzon’da Meşveret was the second long-lived daily after the Ikbal daily during the Second Constitutional Monarchy, and it was the voice of İttihat ve Terakki (Committee for Union and Progress). Hasan Naci went on to publish the Trabzon’da Meşveret until he was elected an MP on 30 July 1914, and he served in the parliament in such commissions as Commission for Petitions, Commission for Military Affairs, Accounts Auditing Commission and Commission for Financial Affairs. After the occupation of Istanbul, Naci Bey went to Ankara and rendered important services during the Independence War both behind the front lines and behind the parliament. Doubtless to say, he was the most interesting and unknown personality of Trabzon during the Second Constitutional Monarchy.

Keywords: Trabzon, Naci Bey, Trabzon’da Meşveret, Second Constitutional Monarchy, the Ottoman Parliament