YASSIADA’DA İDAM TALEBİYLE YARGILANAN DEMOKRAT PARTİ TRABZON MİLLETVEKİLİ MUSTAFA REŞİT TARAKÇIOĞLU’NUN SAVUNMASI – DEFENSE OF THE DEMOCRATIC PARTY TRABZON DEPUTY MUSTAFA REŞİT TARAKÇIOĞLU WHO WAS TRIED FOR DEATH PENALTY IN YASSIADADA

 ZEHRA ARSLAN

 ÖZ

Mustafa Reşit Tarakçıoğlu, 27 Mayıs 1960 İhtilâlı sonrasında tutuklanan ve Yassıada’da idam cezası ile yargılanan Demokrat Parti’ye mensup Trabzon milletvekilidir. İddianamede Tarakçıoğlu’nun idam cezası ile yargılanmasına gerekçe olarak; Demokrat Parti meclis grubunda muhalefetin sindirilmesini öneren konuşmalar yapması, Kırşehir’in ilçe haline getirilmesi, Tahkikat Encümeni’nin oluşturulması, seçim kanunu ile ilgili düzenlemelerin lehinde oy kullanması, kendisine maddi menfaat sağlaması ve Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin ‘okul’ haline getirilmesi için kanun teklifi vermesi gösterilmiştir. Savunmasında bu iddiaların çoğunluğu reddedilmiş ve atfedilen suçlamaların hiçbirisinin idam cezası ile yargılanmayı gerektirmediği vurgulanmıştır. Yassıada tutanakları ışığında hazırlanmış olan bu çalışmada, Mustafa Reşit Tarakçıoğlu’na atfedilen suçlamalar ve bu suçlamalara karşı yap-tığı savunmanın içeriği ve diğer belgeler incelenerek, Tarakçıoğlu’nun Yassıada’da yargılanma sürecinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Anahtar Sözcükler: Mustafa Reşit Tarakçıoğlu, darbe, iddianame, savunma, idam, mahkeme, sağlık, beraat.

 ABSTRACT

Mustafa ReşitTarakçıoğlu is Trabzon deputy of Democratic Party who was arrested and tried for death penalty in Yassıada after the Revolution dated 27 May 1960. In the bill of indictment, grounds for the trial of Tarakçıoğlu for death penalty were as follows: making speeches that suggested suppressing the opposition at the parliamentary group of the Democratic Party; the transformation of Kırşehir into a district; the establishment of the Investigation Commission; voting for the regulation concerning the electoral law; gaining pecuniary advantages; and placing a bill of law for changing the Faculty of Political Sciences into a school. In his defense, most of these allegations were rejected. It was also emphasized that none of the above-mentioned accusations required being tried for death penalty. Prepared in the light of Yassıada records, this study aimed at revealing the process of the trial of Tarakçıoğlu in Yassıada by examining the content of the accusations addressed to Mustafa Reşit Tarakçıoğlu, his defense against such accusations, and other related documents.

Keywords: Coup d’état, bill of indictment, defense, death penalty, court, health, exculpation.