KİR BULIÇEV’İN TRABZON’DAN DÖNÜŞ ADLI BİLİM KURGU ROMANINDA TRABZON / TRABZON IN THE SCIENCE FICTION NOVEL BY KIR BULYCHEV RETURN FROM TRABZON

ÖZ

Her şeyin çok hızlı dönüştüğü teknoloji çağında, bilimsel parçalarla düş gücünü aynı paydada buluşturan bilim kurgu romanları, insanların bilişsel ihtiyacını karşılayan didaktik bir kaynak olarak dikkat çeker. Bilim kurgu yazarları alternatif ya da olası gelecek hikâyeleriyle yaşanması muhtemel olan bir evren sunarak bilime kurtarıcı bir rol biçerler. Rus edebiyatında bilim kurgu romanlarının dikkat çeken temsilcilerinden biri, bilimin bu rolüne değinen,  Oryantalist yazar Kir Bulıçev’dir. Oryantalist yazar gerek akademik gerekse edebi çalışmalarında yaratıcı rotasını genellikle doğuya çevirmiştir. Yazarın rotasını çevirdiği güzergâhlardan biri de tarihsel gelişim süreci içinde siyasi, sosyal, kültürel ve demografik dönüşümüyle dikkat çeken Trabzon’dur. Kir Bulıçev, Chronos Nehri (Река Хронос) adlı ünlü bilim kurgu üçlemesinin Trabzon’dan Dönüş (Возвращение из Трапезунда) adlı son romanında Trabzon’u kurgusuna taşımıştır.

Çalışmada 20. yüzyılda yazılmış Trabzon’dan Dönüş adlı bu Rus bilim kurgu roma-nından hareketle 1917 yılında Trabzon’un içinde bulunduğu siyasi, sosyal, ekonomik ve demografik hava değerlendirilmiş, Trabzon’a yapılan arkeolojik gezinin oluşum koşulları ve amaçları üzerinde durulmuştur.

Anahtar Sözcükler: Rus Edebiyatı, Kir Bulıçev, Bilim kurgu, Trabzon’dan Dönüş, Trabzon Arkeolojik Keşif Gezisi

TRABZON IN THE SCIENCE FICTION NOVEL BY KIR BULYCHEV RETURN FROM TRABZON

ABSTRACT

In a rapidly developing technological age, science fiction novels become more popular since they appeal to readers’ minds and cognitive faculties by combining imagination and scientific elements. Science fiction authors play an inspiring role for science by providing it with stories that present alternative or probable future realities. One of the most interesting science fiction authors of Russian literature is an Orientalist Kir Bulychev who touches on this role of science. As an Orientalist historian, the author’s creative focus has been directed mainly to the East, be it in his academic or literary works. The author also sets a course for Trabzon which is significant for the political, social, cultural and demographic transformation undergone throughout its historical development. In Return from Trabzon (Возвращение из Трапезунда), the final installment of the famous Chronos River (Река Хронос) trilogy, Kir Bulychev brings Trabzon into his fiction.

The study evaluates the political, social, economic and demographic atmosphere of Trabzon in 1917 and focuses on the circumstances and purposes of the formation of the archaeological trip to Trabzon, as derived from a 20^th century Russian science fiction novel named Return from Trabzon.

Keywords: Russian literature, Kir Bulychev, Science fiction, Return from Trabzon, the Trabzon Archaeological Discovery Trip