TANZİMAT’TAN CUMHURİYET’E TRABZON’DA KAMU GÖREVLİLERİ
ÖZ
Osmanlı kamu idaresinde tarihi süreçte büyük değişimler olmuştur. Bu süreci geleneksel ve modern olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Geleneksel dönemde toplum askerî ve reaya olmak üzere ikiye ayrılmaktaydı. Bununla beraber her iki unsur arasında geçişgenlik vardı. Bu dönemde Anadolu ve Rumeli’nin farklı yerleşmelerinden gelen kişiler Trabzon’da istihdam imkanı bulduğu gibi Trabzonlular da ülkenin değişik noktalarında seyfiye, ilmiye ve kalemiyeye dahil olabilmişlerdir. Modern dönemde ise sivil ahali ile kamu görevlisi arasındaki geçirgenlik daha da kolaylaşmıştır.
Trabzonlular özellikle Tanzimat döneminde ilk eğitimini müteakip mülazım sıfatıyla resmî dairelerde staj yapmaktaydılar. Bu süreçte başarılı bulunanlar aynı daireye veya sair bürolara kâtip veya memur olarak atanmaktaydılar. Bu şekilde göreve başlayan Trabzon asıllı memurlar Trabzon’da veya ülkenin sair yerlerinde çalışabilmişlerdir. Keza yabancı nüfusa kayıtlı olanlar da Trabzon’da görev alabilmiştir.
Anahtar Sözcükler: Memur, Tanzimat, Osmanlı, Vilayet, Trabzon
PUBLIC ADMINISTRATIVE OFFICIALS IN TRABZON FROM TANZIMAT TO REPUBLIC
ABSTRACT
The Ottoman public administration witnessed considerable changes in history. We can divide this process into traditional and modern. In the traditional period, society was divided into two as military and reâya. However, there was a permeability between both elements. In this period, people from different settlements of Anatolia and Rumelia as well as people from Trabzon found employment in Trabzon as officers in Seyfiye, İlmiye and Clergy. In the modern period, the permeability between the civilian population and public officials has become more accessible. The people in Trabzon were doing internships in official bureaus in the capacity of mulâzim after their primary education, especially during the Tanzimat period. Those who successfully completed education were appointed to the same department or other offices as clerks. The officers of Trabzon origin were employed as Civil Servant in Trabzon or in the other parts of the country. Likewise, it is notable that the foreign population were also employed in Trabzon.
Keywords: Civil Servant, Tanzimat, Ottoman, Province, Trabzon