FRANSIZ EPİDEMİYOLOG ANTOINE FAUVEL’YE GÖRE 1849’DA KARADENİZ KARANTİNALARI / QUARANTINE STATIONS IN THE BLACK SEA IN 1849 ACCORDING TO FRENCH EPIDEMIOLOGIST ANTOINE FAUVEL

ÖZ

Osmanlı ülkesinde karantina uygulaması ilk olarak 1831’de İstanbul’da başlamış ve başkentte kamu sağlığını korumaya yönelik kurumsallaşma sağlandıktan sonra Anadolu’da pek çok yerde karantina idareleri tesis edilmişti. Ancak bu kurumlar veba ve kolera görülmediği zamanlarda kapatılmış ve sadece sahil karantina idareleri çalışır halde tutularak diğerleri lağvedilmişti. Fakat bu sahil karantinalarının işleyişinde de pek çok eksiklik vardı. 1838’de tesis edilen Meclis-i Tahaffuz’un en önemli görevi bu karantina birimlerinin işleyişini takip etmekti. Bu bağlamda Şubat 1848’den itibaren Meclis-i Tahaffuz’un Fransa delegesi olan Antoine Fauvel’nin Temmuz 1849’da Osmanlı sınırları içindeki karantinaları denetlemekle görevli olan Avusturya Sağlık Komisyonu ile Karadeniz’deki karantinaların teftişi sonrasında hazırladığı rapor bu eksiklikleri göstermesi açısından önemli bilgiler vermektedir. Fauvel İstanbul’un sıhhi güvenliği için çok önemli olan Sinop, Samsun, Trabzon ve Batum karantinaları üzerinden Osmanlı karantina birimlerinin durumuna ve işleyişine ışık tutmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Meclis-i Tahaffuz, Karantina teşkilatı, Fauvel, Karadeniz limanları

QUARANTINE STATIONS IN THE BLACK SEA IN 1849 ACCORDING TO FRENCH EPIDEMIOLOGIST ANTOINE FAUVEL

ABSTRACT

The first practice of quarantine in the Ottoman Empire started in 1831 in Istanbul after the establishment of institutionalization to protect public health in the capital, quarantine administrations were founded in many places throughout Anatolia. However, these institutions were closed when plague and cholera disappeared, and only coastal quarantine administrations were kept active and others were abolished. But there were many drawbacks in the operation of these coastal quarantines. The most important task of the Quarantine Council started in 1838 was to monitor the efficiency of these quarantine stations. In this context, Antoine Fauvel, a French delegate in this council by February 1849, prepared a report after his examination with the Austrian Health Commission, which was accountable for supervising the quarantine within the borders of the Ottoman Empire. This report presents significant information about these deficiencies. Fauvel sheds light on the state and efficiency of Ottoman quarantine units through the quarantines in Sinop, Samsun, Trabzon and Batum, crucial spots for the sanitary security of Istanbul.

Keywords: Quarantine Council, Quarantine organization, Fauvel, Black Sea ports.