SİNOP RUM CEMAATİ’NİN 19. YÜZYILDAKİ SOSYAL YAPISI / THE SOCIAL STRUCTURE OF THE GREEK COMMUNITY OF SİNOP IN THE 19th CENTURY

ÖZ

Her ne kadar tarihin belirli bir evresinden sonra yol ayrımına girilmiş olsa da Türklerle Rumlar uzun yıllar bir arada yaşamayı başardılar. Bu süreçte iki toplum arasındaki etkileşim, duruma göre bazen sınırlı bazense daha geniş alanda oldu. Her bölge veya şehirde bu vaziyet değişkenlik göstermiştir. Sinop’taki Türk ve Rum toplumlarının yaşanmışlıkları ise Anadolu’daki iki halkın paylaşımlarına dair asgari düzeyde fikir verecektir.Sinop’ta Müslüman halk içkale olarak tabir edilen sur içinde yaşarken gayrimüslim haneleri surun dışında yer alıyordu. Dolayısıyla bu çalışmada surun içindekiler değil, surun dışındakiler incelendi. Bu bağlamda Sinop Rumları özelinden hareketle bir toplumun 19. yüzyıldaki demografik, içtimaî, iktisadi, dinî ve çeşitli tarihsel vakıasına ışık tutulmaya çalışıldı. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı’nda yer alan arşiv vesikaları ile çeşitli telif ve tetkik eserler ise çalışma sırasında istifade edilen başlıca kaynaklar oldu. Ortaya çıkan bilgiler çerçevesinde Sinop kent monografisine katkı sağlanması amaçlandı.

Anahtar Sözcükler: Karadeniz, Sinop, Rum, Azınlık, Ortodoks, Ayancık, Gerze

THE SOCIAL STRUCTURE OF THE GREEK COMMUNITY OF SİNOP

IN THE 19th CENTURY

ABSTRACT

Even though they found themselves at the threshold of diverging roads after a critical moment in history, Turks and Greeks lived together for a long and considerable time. During such shared experience, the interaction between the two communities was sometimes limited, sometimes extensive due to location, city or region. The experiences of the Turkish and Greek communities in Sinop, for example, will provide data for the shared history of these communities in Anatolia/Asia Minor. The Muslim people who lived in Sinop would live within the castle walls, while non-Muslim families were living outside. Therefore, this study particularly examines the external life of the people who lived outside the city walls, rather than internal life of those who lived within. Contributing to Sinop’s city monograph, the study aims to investigate the demographic, social, economic, religious and various historical developments that the communities witnessed in the 19th century, using archive documents and copyrighted material preserved at the Department of the Presidency State Archives of the Republic of Turkey.

Keywords: Black Sea, Sinop, Greek, Orthodox, Minorty, Ayancık, Gerze