HASAN TAHSİN OKUTAN’IN GİRESUN ŞEBİNKARAHİSAR TAMZARA DÜĞÜN ÂDETLERİ HALK OYUNLARI VE TÜRKÜLERİ

ÖZ

Giresun’da bilinen en eski halkbilimi derlemesi Tirebolu’da yayla ot göçü âdeti üzerine bir çalışmadır. Bu araştırma 1915 yılında Türk Yurdu Dergisi’nde çıkmıştır. Yayın, Tirebolulu Şehit Binbaşı Hüseyin Avni Beye aittir. Bu yayından sonra Cumhuriyetin onuncu yılından itibaren Halkevleri teşkilatı üzerinden yerli ve milli kültürü derleme, tanıtma, işleme ve yayma faaliyetleri çerçevesinde Giresun’da görevli eğitimcilerle folklor çalışmaları başlamış ve ardından kırklı yıllarda ilk folklor makaleleri ve yayınları çıkmıştır. Giresun Aksu Halkevi Mecmuası’nda folklorun ilk teorik-kuramsal makalelerini Tirebolulu Osman Turgut Pamirli yazmıştır. Tirebolu’dan derlediği sözlü geleneğe ait çeşitli folklor malzemelerini 1943 yılında müstakil bir eser olarak yayımlamıştır. O yıllarda Giresun Şebinkarahisar ilçesi Tamzara İlkokulu Başöğretmeni Tamzaralı Hasan Tahsin Okutan, özgün folklor malzemesinden oluşan bir Şebinkarahisar monografisi hazırlamıştır. 1949 tarihli eserde 20 âdet düğün oyunu türküsü, 5 oturak havası türküsü ile 2 iş ve meslek türküsü sözlü olarak derlenmiştir. Bu makale Şebinkarahisar’a ait köy düğünü danslarının ve oturak türkülerinin derlenmesini, icra bağlamını, biçimini, dansların niteliklerini Giresun’daki eski halkbilimi çalışmaları bağlamında incelemiştir. Şebinkarahisar’ın köylü dansları ve buna eşlik eden türkülerle beraber sözlü gelenekleri hem o yıllarda hem daha sonra yapılmış diğer derlemelerle karşılaştırılarak inceleme tamamlanmıştır.

Anahtar Sözcükler: Şebinkarahisar halkbilimi, düğün gelenekleri, halk oyunları, düğün türküleri.

HASAN TAHSİN OKUTAN’S COLLECTION OF GİRESUN ŞEBİNKARAHİSAR FOLK DANCES AND FOLK SONGS FROM THE TAMZARA WEDDING CUSTOMS

ABSTRACT

The first folklore compilation in Giresun is a short study on plateau migration in Tirebolu. This research was published in the magazine Türk Yurdu in 1915. The magazine owner, Major Hüseyin Avni Bey from Tirebolu, was martyred in Haymana in the National Struggle. After the first decade of the Republic, folklore studies were started in Giresun to initiate compiling, promoting, processing and spreading local and national culture through the Public Houses. Then the first folklore publications appeared in the nineteen forties. Osman Turgut Pamirli wrote the first theoretical folklore articles for Aksu Public House Magazine. In 1943, as a separate volume, he published various folklore materials belonging to the oral tradition that he compiled from Tirebolu. In these years, Hasan Tahsin Okutan, Şebinkarahisar Tamzara Primary School principal, published a Şebinkarahisar monograph consisting of original folklore material. The work, published in in 1949, exhibited the compiled accounts from 20 wedding ceremonies, 5 gatherings (“oturak”) and 2 business and vocational folkloric songs. This article reviews the first folklore studies in Giresun and the compilation experience. The study examines the context of the folkloric dances and “oturak” and vocational-business folkloric songs of Şebinkarahisar, and their style and qualities. The study concludes with a comparison of the old oral traditions of Şebinkarahisar with the compilations today.

Keywords: Folklore of Şebinkarahisar, Wedding Traditions, Weddings Folk Songs and folkloric Dances.