KÜLTÜREL DÖNÜŞÜM ARACI OLARAK HALKEVLERİ VE İNAN DERGİSİ – THE PEOPLE’S HOUSES AS AN INSTRUMENT OF CULTURAL TRANSFORMATION AND THE PERIODICAL İNAN

 MUSTAFA YILMAZ

ÖZ

Halkevleri, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu kadrosu tarafından Türk folkloruna dayalı ulusal bir kültür yaratmak ve halka cumhuriyet ilkelerini öğretmek amacıyla 1931-32 yıllarında Türk Ocakları’nın yerine kurulmuş mekânlar olarak karşımıza çıkar. Halkevleri siyasal ve kültürel hedeflerine varabilmek adına iletişim araçlarına sahip olma gereksinimi duymuş ve çok sayıda dergi yayımlayarak geniş kitlelere ulaşmaya çalışmıştır.

Bu çalışmada yeni devletin oluşturmaya çalıştığı kültürel değerleri, 1937-1939 yılları arasında Trabzon Halkevi tarafından yayımlanan İnan dergisinin ilk serisi üzerinden incelemek amaçlanmıştır. Yeni devletin kurucu kadrosu tarafından amaçlanan kültürel değişimin, lider odaklı bir milliyetçilik anlayışıyla ve halkı biçimlendirebileceğini düşünen elitist bir yaklaşımla gerçekleştirilmeye çalışıldığı İnan dergisi özelinde saptanmıştır.

Anahtar Sözcükler: Halkevleri, İnan Dergisi, kültür, mekân, tematik analiz

ABSTRACT

The People’s Houses were cultural sites that were started in 1931-32 by the founding cadres of the Republic instead of “Türk Ocakları”. The aim was to recreate national culture, based on Turkish folklore, and to raise young generations with the ideals of the republic. In order to achieve their political and cultural aims, The People’s Houses published a number of journals and periodicals since they needed to use the media and gave importance to communication with the people.

This study deals with the cultural values promoted by the new Republic through a careful examination of the first series of the periodical İnan, published between 1937-39. The İnan case shows that the cultural change desired by the founding cadres of the new republic was promoted through a leader-centered nationalist understanding and, from an elitist point of view, the founding cadres presumed that they had a power to reshape the people.

Keywords: People’s Houses, the periodical İnan, culture, site, thematic analysis