DUSSAUD BİRADERLERİN TRABZON LİMANI İNŞA PROJESİ (1870) – THE TRABZON PORT CONSTRUCTION PROJECT OF DUSSAUD BROTHERS (1870)

 ÖZGÜR YILMAZ

 ÖZ

19. yüzyılın ikinci yarısında artan ticari hareketlilik bu dönemde Trabzon’un ticari yükünü çeken Çömlekçi Limanı’nın yetersizliğini de ortaya koydu. Bu süreçte limandaki ilk altyapı çalışmaları Kırım Savaşı ve sonrasında gerçekleştirildi. Ancak sonraları limanın özel bir şirket tarafından yapılması da gündeme geldi. Dussaud Biraderler adlı bir Fransız mühendislik şirketi 1870’te limanının ihtiyacı olan tüm altyapı unsurlarını içeren geniş bir proje hazırlayarak hükümete sundu. Şirketin bu teklifi kabul olmadı; fakat daha sonra uygulanmaya çalışılan liman inşa projelerine ve 20. yüzyılın ortalarında bitirilebilen Trabzon Limanı’nın yapısına bakıldığında Dussaud Biraderlerin projesinin daha sonraki projeleri ne derece etkilediği kolaylıkla görülebilir. Bu makale arşiv belgelerinden hareketle Dussaud Biraderler’in projesini önceki ve sonraki çalışmalar ekseninde incelemeyi ve etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Anahtar Sözcükler: Trabzon, Dussaud Biraderler, Çömlekçi Limanı, Liman İnşaatı, Fransa

ABSTRACT

Growing commercial activity in the second half of the 19th century revealed inadequate conditions of the Çömlekçi Port by which a great part of the Trabzon’s trade realized in this period. The first infrastructure works was carried at the port during and after the Crimean War. But the construction of a port by a private company was also on the agenda. A French Engineering Company, Dussaud Brothers, prepared a large project that includes all infrastructure elements needed by the port and presented to the government in 1870. The company’s offer was not accepted; but when we look at the subsequent port construction projects and the modern Trabzon Port completed in mid-20th century, it can easily be seen the impact of Dussaud’s project. Based on the archival documents, this article aims to evaluate Dussaud Brothers’ project under the previous and subsequent woks and to demonstrate the effects of the project.

Keywords: Trabzon, Dussaud Brothers, the Port of Çömlekçi, Port Construction, France